Futbolcu Menajerliği

Bu hafta Hukuki Gündem başlığı altında Lisanslı Futbolcu Temsilciliği konusuna değineceğim. 4 Nisanda İstanbul’da da yapılacak olan sınav ile birçok kişi yarışacak. Futbolcu Menajeri olarak bildiğimiz çok ciddi ekonomik geliri olan ve Profesyonel Futbolcuların sözleşmeleri dâhil meslek hayatlarında kendisine yardımcı olma vazifesi ile sorumlu bu meslek kuruluşunun yapısı, nasıl olunacağı ve parasal getirisi üzerinde bir yazı olacak…

Lisanslı Futbolcu Temsilcisi Kimdir?

Profesyonel oyuncuları, bir sözleşme hakkında görüşmeler yapmak amacıyla bir kulübe karşı, ya da bir kulübü, bir sözleşme hakkında görüşmeler yapmak amacıyla diğer bir kulübe karşı temsil eden kişilerdir.

Bu kişilerin Profesyonel Futbolcu veyahut Futbol Kulübü adına görüşme yaparak transferi gerçekleştirmek ve bu işten para kazanabilmesi için FİFA tarafından düzenlenen ve Türkiye Futbol Federasyonu tarafından verilen resmi sertifika ile verilen lisansa ihtiyacı vardır.

Nasıl Futbolcu Menajeri Olunur?

Özel bir beceri veyahut Lisans eğitimi aranmayan bu meslek kuruluşunda yapılması gereken tek şey menajerlik sınavını başarı ile tamamlamaktır. FIFA tarafından senede 2 kez gerçekleştirilen ve Futbolcu Temsilciliği Lisansına sahip olunması kıstasında en az %70 başarı ile neticelendirilmesi gereken sınavın başarı ile neticelendirilmesi gerekmektedir.
Yapıldığı ülke futbol federasyonlarınca organize edilerek, katılımı yapan kişilere 15 soru FIFA tarafından (tek doğrulu 3 şıklı) ve 5 soru ülkemiz Futbol Federasyonu tarafından hazırlanan (tek doğrulu 5 şıklı) toplam 20 soru olmak üzere katılımcılara tabi tutulur. Herhangi en az 14 sorunun doğru cevaplanması ile sınavın başarı oranı sağlanmış olacaktır.
Futbolcu Temsilciliği Lisans Sınavı 1-15. sorular arasından FIFA’nın belirlemiş olduğu olduğu sorularca, 16-20. soruları ise Türkiye Futbol Federasyonu tarafından belirlenen sorular olarak karşımıza çıkacaktır.

Bu arada profesyonel futbolcu sizin eşiniz, oğlunuz veyahut kardeşiniz ise size güzel bir haber, bu sınava girmek zorunda da değilsiniz. Kanunlar bu hakkı herhangi bir şart aramdan da tanıyor. Yani bu derecede yakınlığınız olan bir futbolcu varsa menajeri siz olun derim.

Sınavda Neler Soruluyor?

FİFA ve TFF tarafından hazırlanan sınavın içeriğini temeli hukuki konulardan oluşan bi çok başlık almaktadır. Futbolcunun gelişimini sağladığı kulüplerin hak kazandığı payın belirlenmesi (Yetiştirme Tazminatı), transferlerdeki paylaşım (Dayanışma Katkı Payı), transfer süreci, Oyuncu Statü Komitesi, Uyuşmazlık Çözüm Kurulu ve başvuru yolları ile dava süreçleri, CAS, Futbol Disiplin Talimatı, Menajerlik görev ve hak kazandığı ücret hesapları, Futbolcu Statü ve Transfer Talimatı gibi geniş bir yelpaze içeren konular sınavda karşınıza çıkacaktır.

Niçin Futbolcu Menajeri Olunmalı?

Her şeyden önce çok karlı bir iş. Özel bir beceri ya da sermaye de gerektirmiyor. Lisanslı Futbolcu Temsilcisi, temsil ettiği profesyonel futbolcunun, yaptığı sözleşme ile yıllık gelirinin en az %3’ünü almaya hak kazanır.

Düşündüğümüz zaman günümüz futbol transferleri ve futbolcu geliri hesabında bu çok ciddi rakamlara tekabül etmektedir. Yıllık 1.000.000 TL kazanan Futbolcunun (aylık 83.300 TL eder ki bu orta halli bir Anadolu kulübünün verdiği paradır) Menajeri bu sözleşmeden en az 30.000 TL kazanç sağlayacaktır. Kaldı ki Menajerler günümüzde %10 gibi oranlar ile çalıştığından bu rakam 100.000 TL’ler ile ifade edilmektedir.

Yapılan araştırmalar gösteriyor ki, günümüz sektörün içerisinde bulunduğu nokta nerede ise bütün Futbolcuların bir menajeri olduğu yönünde. Şahsi gelir kaynağı olan bu sektörden en karlı şekilde iş bulmak isteyen futbolcular ağırlıklı olarak menajerler ile çalışmayı uygun buluyor. Yoğun çalışma temposu ve müsabaka trafiği içerisinde olduklarından, bu tür görüşmeleri menajerler aracılığı ile yapıyor.

Yapılan çalışmalar ve oranlar ışığında Futbolcu Temsilciliği müessesesi;
Öncelikle Futbolcu Temsilciliği kurumunun tercihleri hususunda yapılan araştırmalara değinmek isterim. Futbolun gelişen bir sektör ve piyasa içerisindeki ciddi gelir kısmını oluşturan, Futbolcu ve gelirleri hakkında yapılan araştırmalar göstermektedir ki, kazanç elde eden unsurların, bu kazanç içerisinde bilinçli ve etkin elementleri kullanma ihtiyacı artmıştır;

Futbolcuların %28,1’i 2003 yılında lisanslı temsilci tercih ederken bu oran yılında %67,9’a çıkmıştır. Futbolcular 2003 yılında en kazançlı anlaşma için %74,31 oranı ile FIFA lisanslı temsilcileri tercih ederken, şimdilerde ise bu oran %96,2’ye çıkmıştır.

Temsilciler 2003 yılında, ‘iyi bir takıma transfer’ ve ‘iyi bir ücrete transfer’ hizmetlerinin her ikisini de %86,7’lik bir oranla ‘öncelikli tercih’ olarak belirtirlerken; daha sonra bu seçeneklerin oranı %85 olmuştur. Temsilciler, temsil ettikleri futbolculara ‘iyi bir takıma transfer’ (%86,7) ve ‘iyi bir ücrete transfer’ (%85) hizmetlerini sunmakta olduklarını belirtmişlerdir. Bu oranlar, futbolcuların temsilcilerden öncelikli olarak bekledikleri ‘iyi bir takıma transfer’ (2003 yılı;%73,8 ve 2006 yılı;%80.8) ve ‘iyi bir ücrete transfer’ (2003 yılı; %84,8 ve 2006 yılı; %76.3) tercihleri ile yakınlık göstermiştir. 2003 yılında FIFA lisanslı temsilci kullanan futbolcuların %41’i temsilcisinin kendi performansına olumlu katkı yaptıklarını belirtirlerken bu oran artarak %84,3 olmuştur.
Türkiye Süper Liginde futbol oynayan futbolcuların temsilcilere bakış açıları 2003 yılına göre hızlı bir değişim göstermiştir. 2003 yılında en çok tercih ettikleri ‘kendileri veya akrabalarını temsilci olarak kullanma’ şekli; ‘FIFA lisanslı temsilciler kullanma’ şekline dönüşmüştür. Türkiye’de futbol temsilciliği kavramı hızla yaygınlaşmaktadır. Temsilci-Futbolcu ilişkilerinin daha profesyonelce bir düzeye ulaşması, ulusal ve uluslararası profesyonellik kriterleri açısından gereklidir.
Futbolcuların kullandıkları temsilciler ile bu temsilcilerin kendi performanslarına olumlu katkı yapıp yapmadıkları arasındaki oran dikkat çekicidir. 2003 yılında FIFA lisanslı temsilcilerinin kendi performanslarına olumlu katkılarına ‘evet’ yanıtları, ‘hayır’ yanıtlarından daha azdır. Buna karşılık ‘Kendi Başına Avukat veya Akraba’ seçeneğine ‘hayır’ yanıtı verenler daha fazladır. Şimdilerde ise FIFA temsilcisi lehine yanıtlar çok fazla yükselmiştir. FIFA lisanslı temsilcilerin diğer tür futbolcu temsilcilerine nazaran müşterisi olan futbolcuların performanslarına daha fazla özen gösterdiği görülmektedir.

Bu araştırmalar ve oranlar ışığında açıkça görülecek temel sonuç şudur,

Futbolcu Temsilciliği Müessesesi gelişen ve zorunlu ihtiyaç olarak ortaya çıkmaktadır ki, önümüzdeki dönem ticari kazanç oranı yüksek meslek kuruluşlarından anılmaktadır.

Bu özellikleri nazarında Fifa ve Türkiye Futbol Federasyonunun gelişen sektör ve kar marjı göz önüne alınarak, sınavlara tabi tutulmuştur. Her geçen yıllar daha çok katılım ve talebin olduğu kurumda da belli kriterlere önem verilmiştir.

Futbolcu Temsilciliği geleceğinde bir hobi olmaktan çıkıp, kar eden, kazanç sağlayan ve profesyonelleşen bir kurum haline gelecektir. Bilgi, donanın ve strateji içeren, futbolun bir parçası ve elementi niteliğine kavuşacak hali içerisinde etkin çalışma ve temsil hüviyetine sahip kişilere ihtiyacı açıktır.

Futbolcu Menajerinin Yıllık kazancı 5-6 milyon dolar;
Menajerlerin gelirleri incelendiğinde kazançlarının %15’lik kısmı Gelir Vergisi olarak, şirket ise %20’lik Kurumlar Vergisine tabidir. Verilere bakıldığında 150.000 Dolar ile 5-6 Milyon Dolarlara kadar varan kazanç oranları bu meslek kuruluşunun dikkatleri üstüne çekmesi gerektirdiğidir. Yasal olarak bir Menajerin temsil edebileceği futbolcu sınırlamasının da olmadığını düşünürsek sınava talebin düşük olmasının sektörün bilinmemesi ile alakalı olduğu anlaşılıyor.

Sonuç olarak, bu kadar masrafsız ve karlı bir iş bulmak zor, tavsiyem bu alanda kendinizi geliştirmeniz. Kaldı ki hukuki bilgi ve becerinizin olmadığını da düşünmeyin. Günümüzde bir çok üniversite ve özel yapı hem Spor Hukuku, İletişimi ve Yönetimi alanında eğitim de veriyor. Hatta Menajerlik Sınavına hazırlık derleri veren şirketler dahi var. Futbolcu Menajerliği mi? Neden olmasın…