TBMM Başkanlığına sunuldu: Torba yasada neler var?

Karayolları Trafik Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi TBMM Başkanlığına sunuldu.

İçişleri Bakanlığını ilgilendiren konularda yapılan değişikliklerde, genel kolluk personelinin yetki ve özlük haklarından, trafik güvenliğini artırıcı tedbirlere, uyuşturucuyla mücadele kapsamındaki tedbirlerden çocukların korunmasına yönelik ek önlemlere, yabancıların Türkiye’de iş ve işlemlerini kolaylaştırmadan güvenlik ve kamu yararı gözetilen çeşitli başlıklarda toplam 17 kanunda 47 maddede değişiklik ve ilçe kurulmasına dair 1 yeni kanun maddesi teklif ediliyor.

Karayolları Trafik Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi’ne göre, Karayolları Genel Müdürlüğü görevlilerine, kendi denetim istasyonlarında, kamyon, çekici ve otobüs cinsi araçları takograf ve süre yönünden denetleyebilme ve ceza tutanağı düzenleme yetkisi verilecek.

Çakar lamba, siren ve benzeri ışıklı veya sesli cihazların mevzuatta belirlenenlerin dışında kullanımına yasak getirilecek. Uymayanlara 1002 lira idari para cezası uygulanacak.

Bir yıl içinde 3 defa ihlal halinde araçlara 15 gün trafikten men cezası getirilecek. Mevcut düzenlemede, çalışma yerini ve şeklini, kapasite ve diğer niteliklerini belirleyen plaka, ışık, renk, şekil, sembol ve yazı gibi ayırım işaretleri bulundurulması zorunluluğuna uymayan araçlara 108 lira para cezası uygulanıyordu.

Muayenesiz araçların trafikte kullanımını engellemek amacıyla 108 lira olarak uygulanan idari para cezası, 235 liraya çıkarılacak.

Verilen süre sonunda muayenesini yaptırmayanlar ile emniyetsiz raporu verilen araçlarla trafiğe çıkanlara uygulanacak ceza 488 lira olarak belirlendi.

ARDI ARDINA ŞERİT DEĞİŞTİRENLERE 1002 LİRA İDARİ PARA CEZASI

Trafik güvenliğini tehlikeye düşüren şerit ihlali, şerit değiştirme ve ters yönde araç sürme gibi ihlaller, açıkça düzenlenecek ve yaptırımlar getirilecek.

Kamyon ve TIR’larda emniyet şerit ihlaline 488 lira idari para cezası, trafiği aksatacak veya tehlikeye sokacak şekilde ardı ardına şerit değiştirme veya ters yönde araç sürme gibi ihlaller için ise 1002 lira idari para cezası getirilecek.

Mevcut durumda kırmızı ışık kuralına ve sesli işaretlere uymayan sürücülere 235 lira para cezası uygulanıyor. Düzenlemeyle kırmızı ışık kuralının ihlalinde, son ihlalin gerçekleştiği tarihten itibaren geriye doğru bir yıl içinde ilk kez üç defa ihlal ettiği tespit edilenlerin 30 gün, ikinci kez üç defa ihlal ettiği tespit edilenlerin 45 gün, üçüncü veya daha fazla kez üç defa ihlal ettiği tespit edilenlerin 60 gün süreyle sürücü belgeleri alınacak.

İki ve daha fazla kez sürücü belgesi geri alınanlar, psiko-teknik değerlendirmeden ve psikiyatri uzmanının muayenesinden geçirilecek. Sürücü belgesi almasına mani hali olmadığı anlaşılanlara trafik idari para cezalarının tahsil edilmiş olması şartıyla belgeleri iade edilecek.

HIZ SINIRLARINDA UYGULANAN YAPTIRIM 3 KADEMEYE ÇIKARILACAK

Karayollarında hız sınırlarını aşmayla ilgili para cezası ve yaptırım da yeniden düzenlendi.

Uygulanan 2 kademeli yaptırım (yüzde 10-30 ve yüzde 30 üzeri) 3’e çıkartıldı ve “yüzde 50’den fazlası” ibaresi eklendi.

Hız sınırını yüzde 10-30 aşmada 235, yüzde 30-50 aşmada 488, yüzde 50’den fazla aşmada ise 1002 lira idari para cezası uygulanacak.

İhlalin 1 yıl içerisinde beş defa tekerrür etmesi halinde, sürücü belgesi 1 yıl süre ile alınırken, buna ilaveten 5 yıl içinde bu madde kapsamında sürücü belgesi ikinci defa geri alınanlara, “sürücü belgesi iptali” düzenlenecek.

Bu kişiler psiko-teknik değerlendirme ve psikiyatri uzmanının muayenesi sonucunda sürücülüğe engel hali bulunmadığı takdirde sürücü kurslarına katılarak tekrar ehliyet alabilecek.

ARABAYI KENDİ ETRAFINDA DÖNDÜRENLERE 5 BİN 10 LİRA İDARİ PARA CEZASI

Yeni eklenen 23. maddeyle el freninin çekilmesi veya başka yöntemlerle aracın ani olarak yönünün değiştirilmesi veya kendi etrafında döndürenler için 5 bin 10 lira idari para cezası uygulanacak, sürücü belgesi 60 gün süre ile geri alınacak.

Bu kişilere, psiko-teknik değerlendirme ve psikiyatri uzmanının muayenesi sonucunda sürücülüğe engel hali bulunmadığı takdirde sürücü belgesi iade edilecek. Araç 60 gün süre ile trafikten men edilecek, son ihlalin gerçekleştiği tarihten geriye doğru beş yıl içinde bu madde kapsamında sürücü belgesi ikinci defa geri alınanların sürücü belgeleri iptal edilecek.

Bu kişiler, psiko-teknik değerlendirme ve psikiyatri uzmanının muayenesi sonucunda sürücülüğe engel hali bulunmadığı takdirde sürücü kurslarına katılarak tekrar ehliyet alabilecek.

YAYALARA GEÇİŞ HAKKI

Kanunda belirlenen alanlarda ilk geçiş hakkı yayalara verilecek, trafikte yayaların haklarına riayet etmeyenlerin sorumluluğu arttırılacak.

Sürücülere, durarak yayalara ilk geçiş hakkı verme zorunluluğu getirilecek, mevcutta sürücüler yaya veya okul geçitlerine yaklaşırken yavaşlarken, bu kapsama kavşak giriş ve çıkışları da eklenecek.

Uymayan sürücülere uygulanan para cezası 235 liradan 488 liraya çıkarılacak.

Seyir halinde cep ve araç telefonu ile benzer haberleşme cihazlarının kullanımının önlenmesinde caydırıcılığın artırılması amacıyla mevcutta 108 lira olan idari para cezası 235 liraya çıkarılacak.

İZİNSİZ VEYA USULSÜZ YOLCU TAŞIMACILIĞIYLA MÜCADELE

Yeni eklenen 27. maddeyle izinsiz veya usulsüz yolcu taşımacılığı (korsan taşımacılık) ile mücadele kapsamında, aracı, tescil amacı dışında veya güzergah dışında kullananlara 15 gün men ve 1002 lira, izin/ruhsatta belirtilen faaliyet konusu dışında yolcu taşıyanlara 30 gün men ve 2 bin 18 lira, çalışma izni/ruhsatı almadan yolcu taşıyanlara 60 gün men ve 5 bin 10 lira, çalışma izninin/ruhsatının süresi bittiği halde yolcu taşıyanlara ise 1002 lira idari para cezası uygulanacak.

Mevcut 16. maddeye yapılan eklemeyle hurdaya ayrılan araçların karayollarına çıkarılması engellenecek ve caydırıcılık artırılacak.

Düzenlemeyle hurda araçların trafikte kullanılması durumunda 2 bin 18 lira idari para cezası uygulanarak araç trafikten men edilecek ve aracın mülki amir tarafından mülkiyetinin kamuya geçirilmesi öngörülecek.

Abartı egzoz kullananlara cezai yaptırım getirilecek. Yapılan değişikliğin çevredekileri rahatsız edecek derecede gürültü çıkaracak özellikte olması durumunda, idari para cezası 1002 lira olarak uygulanacak. Araç mevzuata uygun duruma getirilinceye kadar trafikten men edilecek.

Mevcut düzenlemede, mevzuata aykırı şekilde üzerinde değişiklik yapılan aracın sahibine 108 lira idari para cezası veriliyor ve araç uygun şartlara getirilinceye kadar trafikten men ediliyordu.

BAŞPOLİS VE KIDEMLİ BAŞPOLİSLER “KOMİSER YARDIMCISI” OLABİLECEK

İçişleri Bakanlığını ilgilendiren konularda yapılan değişikliklerde, 45 yaşından gün almamış başpolis ve kıdemli başpolislere yapılacak sınavlarda başarılı olmaları ve eğitimlerini tamamlamaları halinde “komiser yardımcısı” olabilmeleri imkanı sağlanacak.

Polis memurluğundan başpolis ve kıdemli başpolis memurluğuna geçişi düzenleyen madde kaldırılarak başpolis alımı sonlandırılacak.

Komiser yardımcısı olamayıp, başpolis olarak kalanlarla ilgili idari düzenleme yapılarak bu personelin “amir” pozisyonlarında görev yapmaları sağlanacak.

SUÇUN ORTAYA ÇIKARILMASINA YARDIMCI OLANLARA ÖDÜL

Terörle daha etkin mücadele edilebilmesi amacıyla kanun kapsamındaki suçun ortaya çıkarılmasına veya delillerin ele geçirilmesine yardımcı olanlara ödül verilmesi imkanı getirilecek.

Mevcut düzenlemede, suç faillerinin yakalanabilmesine yardımcı olanlara veya yerlerini yahut kimliklerini bildirenlere para ödülü veriliyordu.

Kaçakçılıkla mücadele kapsamında soruşturma ve operasyon sürecinin yakalama dışındaki diğer aşamalarında da yer alan personelin ödüllendirilebilmesi amacıyla düzenleme yapılacak.

Düzenlemeyle, yapılan soruşturmalarda iletişimin tespiti, dinlenmesi, kayda alınması, gizli soruşturmacı ve teknik araçla izleme tedbirlerinde görevlendirilmek veya bilgi toplama, analiz, değerlendirme, fiziki takip ya da planlama veya sevk idare çalışmalarında bulunmak suretiyle katkı sağlayanlar da ikramiye alabilecek.

Mevcut düzenlemede, el koyma ikramiyesine ancak kaçak eşyanın yakalanması eylemine bizzat ve fiilen katılanlar ödüllendiriliyordu.

“ÇAKMAK GAZI” İLE İLGİLİ DÜZENLEME

Çakmak gazının da hangi amaçla olursa olsun, çocuklara satılması veya verilmesinin yasaklanması doğrultusunda da düzenleme yapılacak.

Solumak, koklamak yoluyla veya başka bir şekilde kişilerde bağımlılık yapabilen kırtasiye malzemesi, boya incelticisi gibi maddeler ile yapıştırıcı olarak kullanılan ve uçucu madde ihtiva eden ürünlerin yanına “çakmak gazı” ilave ediliyor.

GÜVENLİK KORUCULARININ EMEKLİLİK YAŞI DEĞİŞECEK

Güvenlik korucularının gençleştirilmesi kapsamında emeklilikle ilgili düzenleme öngörülüyor.

Düzenlemeyle 49 yaşını dolduranların 6 ay içerisinde ilişiği kesilecek. İlişiği kesilenlerin yerine aynı yerleşim birimde görev yapmak üzere öncelikle ve sırasıyla varsa 30 yaşını doldurmamış olmak kaydıyla çocuklardan birisi, yoksa kardeşlerinden birisi güvenlik korucusu olarak görevlendirilebilecek.

44-50 yaş aralığında olanlara istekleri üzerine 15 yılı doldurmaları şartıyla emeklilik hakkı verilecek.

Sosyal güvenlik ve tazminata ilişkin diğer hususlar düzenlenecek. Mevcut düzenlemede, güvenlik korucuları 55 yaşına kadar çalışabiliyordu.

ŞEMDİNLİ İLÇESİNDE YER ALAN “DERECİK” İLÇE OLACAK

Ekonomik, sosyal ve kültürel yönden hızlı gelişme gösteren Türkiye’de, kamu hizmetlerinin daha verimli şekilde yürütülmesi, hizmetlerin vatandaşlara daha etkin ulaştırılabilmesi, ekonomik ve sosyal sebeplerle emniyet ve asayiş hizmetlerini daha hızlı yürütülebilmesi amacıyla Hakkari’nin Şemdinli ilçesinde yer alan “Derecik” beldesi ilçe olacak.

Türkiye’de ikamet etmeyen yabancıların işlemlerinin e-Devlet üzerinden takibi için ilgililere abancı kimlik numarası (YKN) verilecek.

Türkiye’de ikamet etmeyen yabancılara Türkiye’ye gelmeden kamu kurumlarındaki iş ve işlemlerini e-Devlet sistemi üzerinden yürütebilmeleri için YKN alma imkanı getirilecek.

Düzenlemeyle, Ticaret Bakanlığının Türkiye’de ikamet etmeyen yabancıların ticari faaliyetlerinde kolaylık sağlamak, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün Türkiye’de ikamet etmeyen yabancılara taşınmaz satımında işlerin kolaylaştırılması amaçlanıyor.

Mevcut düzenlemede, YKN sadece Türkiye’de ikamet eden yabancılara veriliyordu.

ADIYAMANLI AFETZEDELERE “DEPREM” YARDIMI

Adıyaman merkez, Samsat, Kahta ilçeleri ve çevresinde 24 Nisan’da meydana gelen deprem afetleri nedeniyle konut, ahır ve iş yerleri yıkık, ağır ve orta derecede hasar gören afetzede ailelere 7269 sayılı Kanun hükümlerine göre yardım yapılabilmesi için düzenleme öngörülüyor.

Maksimum 477 konut için yaklaşık olarak 143 Milyon Türk Lirası verilecek.

UZMAN JANDARMALARIN ASTSUBAYLIĞA GEÇİŞ YAŞ SINIRI DEĞİŞECEK

Düzenlemeyle uzman jandarmaların astsubaylığa geçiş yaş sınırı 31’den 35’e çıkarılıyor. Böylelikle kendileriyle aynı statüdeki uzman erbaşlarla eşit hakka sahip olmaları sağlanması öngörülüyor.

Genel Kolluk Disiplin Kanunu’nda yapılan düzenlemeyle, şapkasız göreve çıkan, kılık kıyafetine özen göstermeyen, uyuşturucu madde ile mücadele etmesi gerekirken özendiren, yasal olmayan müşterek bahis oynayan, fuhşa karışan veya bilerek bu kişilerle irtibatlı olan personele yönelik disiplin cezaları getirildi ve ağırlaştırıldı.

Ntv