SON TV ÖZEL | Yargıtay’dan çarpıcı çok eşlilik kararı!

Suriye’de 2011 yılında başlayan iç savaş sonrasında 3 milyonun üzerinde Suriyeli, vatanını bırakarak Türkiye’ye geldi. Türkiye’de Haziran 2022 itibariyle toplam 3 milyon 684 bin Suriyeli “geçici koruma” statüsünde yer alıyor. Suriye’de bir erkeğin birden fazla kadınla evlenmesi yasal, tartışmalara konu olan bu konu gündemdeki kritik konumunu korurken, Yargıtay, Türkiye’de vatandaşlık alan çok eşli Suriyelileri ilgilendiren emsal bir karara imza attı. Suriye’deki iç savaştan kaçan Beşar Daboul, iki eşi ve çocuklarıyla birlikte İstanbul’a gelerek buraya yerleşti. Bir süre sonra işini kuran ve vatandaşlık için başvuran Beşar Daboul’un başvurusu kabul edildi ve Daboul Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı oldu. Ancak Daboul’un iki eşi bulunuyordu.

EVLİLİKLERDEN İLKİ KABUL EDİLDİ
Bunun üzerine, Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından Türk Medeni Kanununun 145/1’inci maddesinde yer alan, “Eşlerden birinin evlenme sırasında evli bulunması” hukuki sebebine dayalı olarak, “evliliğin iptali” davası açıldı. Türkiye’de ilk kez böyle bir davayı inceleyen ilk derece mahkemesi, yapılan yargılama sonucunda davanın ve Beşar Daboul’un ilk eşi ile yaptığı evliliğin kabulüne, ikinci eş ile olan evliliğinin iptaline karar verdi.

OY ÇOKLUĞUYLA ONANDI
İlk Derece Mahkemesinin kararı sonrasında Beşar Daboul, hükümle ilgili olarak itirazda bulundu ve dosya İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 38. Hukuk Dairesine gitti. Daire heyeti, istinaf talebinin esastan reddine karar verdi. İstinafın ret kararı sonrasında Daboul, bu seferde kararı temyiz etti ve dosya Yargıtay 2. Hukuk Dairesine geldi. Daire heyeti, ince eleyip sık dokudu ve dosyayla ilgili olarak temyiz incelemesini tamamladı. Daire, oy çokluğuyla temyiz itirazlarının reddi ile hükmün onanmasına karar verdi.
Kararda ayrıca bir de karşı oy yer aldı. Karşı oy kullanan üye, Türkiye Cumhuriyet vatandaşı olarak evli olan bir kişinin, ilk evliliğinin sona erdiğini ispatlamadan yapmış olduğu ikinci evliliğin iptalini düzenleyen bir hüküm olduğuna dikkat çekti.

“EVLİLİĞİN İPTALİ KARARI YERİNDE DEĞİL”
Nüfus idaresince, Türk hukukunda yeri olmamasına rağmen, ilgili mevzuat maddesine ve dolayısıyla Türk hukukuna aykırı olacak şekilde, davalı Beşar’ın iki tane eşi olduğu yönünde yapılan tescilin, yolsuz bir tescil olduğuna karşı oy yazısında yer veren üye, “Yolsuz tescilin iptaline ilişkin olarak da ancak genel mahkemelerde, nüfus müdürlüğü temsilcisinin katılımıyla nüfus kaydının düzeltilmesi davası açılabilir. Arz edilen sebeplerle somut olaydaki ikinci evliliğin TMK 145’inci maddesinde düzenlenen mutlak butlan hukuki sebebiyle iptaline karar verilmesi yerinde olmayıp, bu yöndeki kararın onanması şeklinde gerçekleşen Dairemiz çoğunluk görüşüne katılmıyorum” ifadelerini kullandı.

İLK KEZ BÖYLE BİR KARAR VERİLDİ
Yargıtay’ın bu kararıyla ilk kez Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığına geçen ve çok eşi bulunan bir Suriyeli hakkında karar verilmiş oldu. Yargıtay 2. Hukuk Dairesinin bu kararı ilk kez vermesi dolayısıyla, söz konusu karar ilerisi için emsal nitelikte olacak.

AVUKAT SELAHADDİN DEMİR

“YENİ PROBLEMLER DOĞABİLİR”
Yargıtay’ın kararını değerlendiren avukat Selahaddin Demir, Yargıtayın verdiği kararda Türkiye’de bulunan göçmenlerin kendi hukuk sistemlerindeki hükümlerin “Türk vatandaşlığı” kazanımıyla ortadan kalktığını, ailevi sosyal bir başka problemin doğduğunu ortaya koyduğunu belirterek, “Karar, ülkemizde hali hazırda bulunan 3.6 milyon göçmenin tamamını ilgilendirmektedir. Bu karar ile birlikte göçmenlerin vatandaşlık almadan önceki ve vatandaşlık aldıktan sonraki durumları değerlendirilecektir. Bir göçmen, eğer kendi ülkesinde mevcut bir evliliği varsa ve bu evliliğinden sonra Türk Vatandaşı olmuşsa, vatandaşlık sonrası yapılacak evlilik için önceki evliliğin bittiğinin ispatlanması gerekecektir. Aksi halde ikinci evliliğin butlan ile hükümsüz hale gelebileceği ortaya koyulmuştur” açıklamasında bulundu.

“KARAR 3.6 MİLYON GÖÇMENİ DOĞRUDAN VEYA DOLAYLI ETKİLİYOR”
Demir, Türk hukuk sisteminde kendi milli hukukuna göre evli olan kişilerin vatandaşlık kazanımıyla evliliklerinin hükümsüz olacağına ilişkin bir düzenlemenin daha önce bulunmadığını, verilen bu karar ile birlikte Türkiye’de bulunan yaklaşık 3.6 milyon göçmenin doğrudan veya dolaylı olarak etkileneceğini belirtti.

AVUKAT ÖMER CİHAT MERT

“EVLİ KİŞİNİN BİR DAHA EVLENEMEYECEĞİ ÇOK AÇIK”
Kararını değerlendiren avukat Ömer Cihat Mert ise, somut olayda Türk hukuku uygulanacağını belirterek, “Ehliyetine de, evlenmenin merasimine de, şartlarına da, yani her şeyine Türk Hukuku uygulanır. Türk Hukuku uygulanacağı için de somut olaya kamu düzenine ilişkin olarak bakılıp yorumlanmasına gerek yoktur. Çünkü Medeni Kanunda evli kişinin bir daha evlenemeyeceği çok açık bir şekilde yazmaktadır. Asliye Hukuk Mahkemesi kamu düzenini değerlendirir, zaten somut olayda Türk Hukuku uygulanacağı ve Medeni Kanunda da ikinci evlilik yasak olduğu için ikinci evliliğin iptal edilmesi doğrudur” ifadelerini kullandı.